Psychische klachten
Vaak zijn mensen zich helemaal niet bewust dat ze in hun vroege jeugd, tijdens hun geboorte of zelfs al gedurende de tijd in de baarmoeder iets traumatisch of kwetsends hebben meegemaakt.
De lijst aan pijnlijke en traumatiserende ervaringen is eindeloos maar je kunt hier denken aan bijvoorbeeld:
- emotioneel afwezige ouders
- het overlijden van een vader of moeder op jonge leeftijd
- opgroeien bij een vader of moeder met borderline of narcistische persoonlijkheidskenmerken
- een angstige moeder toen ze zwanger van je was en/of tijdens de bevalling
- seksueel misbruik
- bijna dood ervaring tijdens je geboorte of door ernstige ziekte
Als gevolg hiervan lijden mensen aan psychische klachten die kunnen variëren in hevigheid.
Hoewel ik niet van diagnoses hou en mensen als uniek individu ervaar, rapporteren mijn cliënten vaak dat ze onderstaande diagnoses hebben gekregen of symptomen hiervan herkennen.
Bij CPTSS kunnen de symptomen van PTSS ook voorkomen, zoals herbelevingen, nachtmerries, schrik- en angstreacties op ongepaste momenten, extreme spanning door bepaalde prikkels, slaapstoornissen en vermijding van bepaalde herinneringen. Daarnaast kan er sprake zijn van de volgende symptomen:
- Een minderwaardigheidscomplex (zich ‘anders’ voelen)
- Twijfelen, vastlopen, geen toekomstbeeld
- Overmatige gevoelens van schaamte en schuld
- Verstoord gevoel van veiligheid (onveilig voelt veilig en andersom)
- Hechtingsproblemen (onveilige of ‘gedesorganiseerde’ hechtingsstijl)
- Aanhoudende fysieke klachten (door stress)
- Moeite met het herkennen, toelaten of reguleren van eigen emoties
- Terugkerende depressies
- Dissociatie
- Moeite met vertrouwen van zichzelf en anderen
- Preoccupatie met de mishandelende persoon (bij mishandeling), mogelijk rechtvaardiging van het gedrag, inclusief mogelijk kopiëren van gedrag van de mishandelaar
- Verhoogd risico op relatie met iemand die hen (opnieuw) mishandelt
- Verhoogd risico op automutilatie of misbruik van drank of drugs (copingmechanismen)
- Verhoogd risico op vroegtijdige dood (door zelfmoord of impact van aanhoudende stress op de gezondheid)
- Veranderingen in identiteit en persoonlijkheid
Bron: https://nl.wikipedia.org
Als een persoon in een ernstig bedreigende situatie komt, niet kan vluchten en niet kan vechten, dan kan de menselijke geest zich tijdelijk onttrekken aan de realiteit die onacceptabel is. Bij herinneringen aan ernstige gebeurtenissen jaren later, kan ook dissociatie optreden, het even 'weg' zijn om te voorkomen dat men het herinnert.
Vormen van dissociatie zijn b.v.:
- Depersonalisatie of zelfvervreemding is het gevoel buiten de werkelijkheid te staan. Voor iemand die aan depersonalisatie lijdt, lijkt het of deze een andere rol in de wereld speelt, vaag, als in een droom, onbelangrijk. Een patiënt ervaart een scheiding tussen zichzelf en de wereld, zijn identiteit of lichamelijkheid.
- Bij derealisatie is de omgeving onwezenlijk of onecht
Bron: https://nl.wikipedia.org
Alle cluster C persoonlijkheidsstoornissen gaan gepaard met overmatige angst of remming.
- Kenmerkend voor mensen met een vermijdende persoonlijkheidsstoornis is een erg kwetsbaar gevoel van eigenwaarde en overmatige vrees voor negatieve beoordeling. Deze mensen voelen zich sociaal onbekwaam, onaantrekkelijk en minderwaardig en stellen zich doorgaans gereserveerd op in contacten of vermijden sociale situaties.
- Mensen met een dwangmatige-persoonlijkheidsstoornis zijn in extreme mate perfectionistisch, rigide en gierig. Ze zijn veelvuldig bezig met details en lijstjes en zijn vaak star en koppig. Deze eigenschappen verhinderen hen om taken af te maken of om zich te kunnen ontspannen
- Kenmerkend voor mensen met een afhankelijke persoonlijkheidsstoornis is dat ze een voortdurende behoefte hebben aan steun, goedkeuring en gerust stelling door anderen. Ze hebben vaak anderen nodig om beslissingen te kunnen nemen of komen pas tot een besluit na uitvoerige bevestiging door anderen. Ze kunnen er niet goed tegen om alleen te zijn en zijn vaak angstig om in de steek gelaten te worden
Bron: www.kenniscentrumps.nl
Codependentie is een aandoening, een reactie op een trauma, waarbij volwassen mannen en vrouwen moeite hebben met:
- een gezonde eigenwaarde te ontwikkelen
- gezonde grenzen te hanteren en aan te houden
- op een functionele manier om te gaan met leerprocessen, fouten maken, zich te kunnen ontwikkelen
- voor de eigen volwassen behoeften te zorgen
- op een functionele en gepaste wijze uiting te geven aan de eigen gevoelens en waarheid
Iemand met codependentie problemen kan soms te veel, en vaak ongepaste, zorg tonen voor de problemen van anderen, niet noodzakelijk in de context van een verslaving. Een codependent persoon is soms in nood, doordat hij of zij geneigd is zichzelf te willen veranderen of schaamte te voelen voor de eigen gedachten of gevoelens, wanneer die in conflict komen met de problemen van een ander.
Een codependent persoon kan soms uiterst onzeker overkomen, maar ook zeer gecontroleerd en rigide. De symptomen kunnen variëren van lage eigenwaarde hebben en zich pleasend overafhankelijk maken van wat anderen willen en vinden, tot aan de andere kant niets en niemand zeggen nodig te hebben. Codependenten zijn vaak pleasers, gevers ten top. Bijna alles wat een codependent doet, staat in het teken van anderen het naar de zin willen maken en anderen tevreden te stellen, vaak ten koste van zichzelf en de eigen gevoelens en behoeftes.
Bron: https://nl.wikipedia.org
Een angststoornis is een psychische aandoening die zich kenmerkt door de aanwezigheid van een pathologische angst. Psychiaters noemen angstklachten een stoornis als dit last veroorzaakt in het dagelijks leven. Er is een onderverdeling:
- Acute stressstoornis
- Agorafobie
- Angststoornis door een somatische aandoening
- Gegeneraliseerde angststoornis
- Obsessieve-compulsieve stoornis
- Paniekstoornis
- Posttraumatische stressstoornis
- Specifieke fobie
- Sociale fobie
- Angststoornis door alcohol of drugs
- Emetofobie
- Angststoornis niet anderszins omschreven
Depressie is een stemmingsstoornis die zich kenmerkt door zware neerslachtigheid of een verlies van levenslust.
- Sombere stemming
- Duidelijk verminderd(e) interesse of plezier in (bijna) alle activiteiten
- Onbedoeld gewichtsverlies of gewichtstoename of veranderde eetlust
- Niet kunnen slapen of te veel slapen
- Psychomotorische agitatie (fysieke onrust) of vertraging
- Vermoeidheid of verlies van energie
- Gevoelens van waardeloosheid of buitensporige of onterechte schuldgevoelens
- Verminderd vermogen tot nadenken of concentreren, of besluiteloosheid
- Terugkerende gedachten aan de dood (niet alleen de vrees om dood te gaan), terugkerende suïcidegedachten zonder een specifiek of een suïcidepoging, of een specifiek plan om suïcide te plegen
Bron: https://nl.wikipedia.org
Lichamelijke klachten
Naast verschillende psychische klachten, hebben mensen vaak last van lichamelijke klachten. Ik zie tijdens het werk met mijn cliënten twee soorten fysieke reacties. De lichamelijke reflex en de freeze reactie.
Deze fysieke reacties leiden op hun beurt weer tot allerlei lichamelijke klachten, ziektes en aandoeningen.
De lichamelijk reflex
Wanneer kinderen hun emoties niet mogen, kunnen of durven uiten, ontstaat een lichamelijke reflex om deze emoties als het ware binnen te houden. Eenmaal volwassen is deze reflex (bijna) volledig onbewust.
Deze reflexmatige verkrampingen kunnen leiden tot:
- problemen met het bekkenbodem
- tandenknarsen
- frozen shoulder
- darmklachten en buikpijn
- migraine
- oorsuizen
- oppervlakkige ademhaling
- huidaandoeningen als eczeem en psoriasis
- astma
- migraine
- etc.
Freeze reactie
De freeze reactie die tijdens vroegkinderlijk- en geboorte trauma* optreedt, heeft een aantal mogelijke gevolgen:
1. het kan leiden tot chronische verkrampingen en spanningen in bindweefsel, spieren, pezen en organen. Dit kan op zijn beurt leiden tot:
- lichamelijke klachten als pijn in nek, schouders, rug, benen en zelfs uitgedroogde tussenwervelschijven of hernia
- verminderde werking van organen als de maag, darmen, galblaas, lever, nieren, etc
2. het kan de werking van het autonome zenuwstelsel ontregelen. Dit kan leiden tot:
- een ontregelde hormoonhuishouding
- een verstoring in de aanmaak van neurotransmitters
- een ontregeling op de werking van het immuunsysteem
- een klimaat voor laaggradige ontstekingen. Er kunnen auto-immuunziektes ontstaan
- de hormonale ontregeling van de HPA-as
- psychische problemen zoals een verhogd stressniveau, angst(stoornis) en depressiviteit
Heling
Er is bijna altijd sprake van een combinatie van psychische klachten, (beginnende) lichamelijke klachten én een ontregeld autonoom zenuwstelsel. Een traumatische ervaring waarbij een kind, baby of foetus niet kán vechten of vluchten, leidt immers tot een freeze reactie.
In mijn ervaring is de enige blijvende oplossing het verwerken van de oorzaak!
Dit leidt tot een gezonde(re) innerlijke dynamiek waarbinnen je je Zelf kan ontwikkelen en je vertrouwen kan groeien. Psychische klachten verdwijnen en de lichamelijke reflex of freeze reactie kan loslaten waardoor je lekker in je lichaam zit.
Ondersteuning in de vorm van de juiste voeding, beweging en ontspanning zijn helpend om de effecten van een ontregeld autonoom zenuwstelsel zoveel mogelijk te beperken en draagkracht te vergroten.
Massage, osteopathie, haptonomie, shiatsu, ayurvedische kruiden etc. kunnen tijdelijke verlichting in de klachten brengen.
* Indien een baby een moeilijke geboorte heeft gehad óf wanneer het kindje veel huilt, raad ik iedereen aan zo snel mogelijk naar een ervaren, goed opgeleide, gecertificeerde baby-osteopaat te gaan. Die kan de gevolgen van de freeze reactie vaak met een aantal behandelingen verhelpen.
